Đối với nhiều người, đồ chơi đơn thuần chỉ là những đồ vật giúp con người giải trí, nhưng đối với Francis Choi Chee-ming, đây là một lĩnh vực kinh doanh hoàn toàn nghiêm túc.

Francis Choi Chee-ming khẳng định rằng Early Light International chính là công ty sản xuất đồ chơi lớn nhất thế giới nếu tính theo sản lượng. Sản xuất đồ chơi là lĩnh vực kinh doanh đầu tiên đem lại cho Francis Choi sự giàu có, nhưng khối tài sản ròng trị giá 6,6 tỷ USD của ông ở thời điểm hiện tại là thành quả của các khoản đầu tư vào một loạt các doanh nghiệp hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm dịch vụ kinh doanh xe hơi, giáo dục, bất động sản, kinh doanh đồng hồ và đồ trang sức.

Khoản đầu tư mới nhất của Francis Choi là gì? Đó chính là nhựa sinh học, thân thiện với môi trường. Trong suốt 2 năm qua, tỷ phú 73 tuổi này đã đầu tư 100 triệu USD tiền túi của mình để xây dựng một nhà máy hiện đại chuyên sản xuất nhựa sinh học tại thị trấn Thiều Quan, Trung Quốc. Nhà máy cũng là nơi đặt trụ sở của công ty liên doanh ông thành lập với sự công tác của một công ty Mỹ chuyên sản xuất các sản phẩm nhựa thân thiện với môi trường từ một loại nguyên liệu sinh học có tên là NuPlastiQ. Công tác sản xuất dự kiến sẽ bắt đầu ngay trong năm nay.

Tính tới thời điểm hiện tại, dịch bệnh Covid-19 vẫn chưa ảnh hưởng đến hoạt động của liên doanh mà Francis Choi mới thành lập, cũng như các hoạt động kinh doanh khác của ông. Trong đầu tháng 4 vừa qua, Francis Choi cho biết các nhà máy của mình tại Thâm Quyến và Thiều Quan, Trung Quốc vẫn chưa bị ảnh hưởng bởi Covid-19 và nhân công tại 2 nhà máy này chủ yếu là người địa phương.

“May mắn thay, chúng tôi không có bất kỳ một ca nghi nhiễm hoặc nhiễm bệnh nào”, ông chia sẻ. Ông cho biết rằng không một đơn hàng đã ký kết nào của công ty bị hủy bỏ.

Francis Choi đã trải qua rất nhiều cuộc khủng hoảng từ khi thành lập Early Light vào năm 1972, khi ông mới chỉ 25 tuổi. Francis Choi nhớ lại những đêm không ngủ lo lắng về công ăn việc làm cho người lao động của công ty trong suốt thời gian dịch bệnh SARS bùng phát vào năm 2003 và may thay, dịch bệnh đã không ảnh hưởng đến công việc của họ. Lần này, ông đã không chủ quan khi cho áp dụng một loạt các biện pháp kiểm soát sức khỏe đối với tất cả nhân viên của mình đang làm việc tại Trung Quốc.

Gỡ bỏ được nỗi lo về dịch bệnh, ông có thể toàn tâm toàn ý phát triển liên doanh sản xuất nhựa sinh học có thể phân hủy của mình. Ngồi trong phòng làm việc tại trụ sở của công ty ở Hong Kong (Trung Quốc), ông đưa cho các phóng viên xem một sản phẩm trông giống như một chiếc túi mua sắm bình thường.

“Đây sẽ là một trận đánh lớn của chúng tôi”, ông trả lời trong cuộc phỏng vấn với phóng viên trước khi dịch bệnh nổ ra. Nguyên liệu NuPlastiQ được sử dụng để sản xuất ra chiếc túi này có thể được pha trộn với các loại nhựa thông thường để làm ra các sản phẩm đồ chơi thân thiện với môi trường cũng như nhiều vật dụng khác, ông cho biết.

NuPlastiQ được chiết xuất từ tinh bột trong thực vật và có thể phân hủy tự nhiên khi bị vứt bỏ tại các bãi rác hoặc ngâm trong nước. Để tạo ra sự liên kết tốt nhất, nhà máy chuyên sản xuất các sản phẩm nhựa sinh học nằm ngay bên cạnh khu phức hợp sản xuất đồ chơi có diện tích lên đến 2 triệu m2 của ông tại thị trấn Thiều Quan. Công ty đối tác Mỹ góp mặt trong liên doanh có tên BioLogiQ, trụ sở đăt tại Idho, và ông Choi cũng có cổ phần tại công ty này. Nhà máy mới tại Thiều Quan sẽ không chỉ cung cấp nhựa sinh học phục vụ cho công tác sản xuất đồ chơi ở nhà máy kế bên cạnh, mà còn chế tạo ra rất nhiều các vật dụng khác như dụng cụ nhà bếp và nội thất.

Cho dù khoản tiền đầu tư 100 triệu USD ông bỏ ra đầu tư vào công ty liên doanh không thấm vào đâu so với khối tài sản 6,6 tỷ USD của ông, nhưng số tiền đó là đủ để Francis Choi có sự chuẩn bị tốt nhất trước thực trạng chi phí lao động đang ngày một tăng cao tại Trung Quốc. Chi phí nhân công tại đây đã tăng trung bình hơn 70% chỉ trong vòng một thập kỷ vừa qua”. Để có thể “chiến đấu” với vấn đề này, ông đã đầu tư hàng triệu USD nhằm tự động hóa các nhà máy của mình để giảm chi phí nhân công. Hiện tại, tỷ phú này đã cắt giảm tổng số lao động làm việc cho công ty xuống chỉ còn 40.000 người, giảm một nửa so với mức 80.000 người như trong năm cao điểm 2008.

Ông Choi và con trai. Ảnh: Forbes Asia

Francis Choi cũng phải chịu rất nhiều áp lực khi quyết tâm theo đuổi chiến lược chỉ sản xuất tại Trung Quốc của mình. Thay vì cố gắng mở rộng hoạt động sản xuất sang các nhà máy tại khu vực Đông Nam Á như nhiều doanh nghiệp khác, ông vẫn duy trì toàn bộ dây chuyền sản xuất đồ chơi của mình tại Trung Quốc đại lục. Ông khẳng định rằng đây là một chiến lược hoàn toàn đúng đắn. Việc dịch chuyển sản xuất sang các quốc gia Đông Nam Á khiến cho ông liên tưởng đến sự kiện các công ty Hong Kong chuyển hoạt động sản xuất của mình sang Đài Loan 40 năm về trước (khi mà chi phí sản xuất tại Hong Kong tăng vọt).

“Chỉ sau một vài năm, tất cả đã phải quay trở lại vì Đài Loan lúc đó cũng đã trở nên quá đắt đó cho các hoạt động sản xuất và các công ty rất khó tìm kiếm đủ nhân lực”, ông chia sẻ.

Việc triển khai sản xuất nhựa sinh học được Francis Choi ví như “một mũi tên trúng 2 đích”. Ông đang cố tạo ra một nguồn doanh thu mới ngoài việc sản xuất đồ chơi. Francis Choi đầu tư vào lĩnh vực có thể giúp ông quản lý tốt hơn những khoản chi phí chính trong quá trình sản xuất đồ chơi của mình. Đó chính là khoản chi phí cho sản phẩm nhựa sử dụng để làm đồ chơi. Với tham vọng không chỉ cung cấp nguyên liệu cho nhà máy đồ chơi, liên doanh mới sẽ giúp công ty này đạt được lợi thế theo quy mô.

“Chúng tôi chắc chắn sẽ bắt đầu sản xuất trong năm nay”, theo Karson Choi, con trai của ông, người hiện đang giữ vị trí phó chủ tịch của Early Light. “Một khi nhà máy đi vào hoạt động ổn định, chúng tôi sẽ tiến hành sản xuất đại trà”.

Nhựa sinh học là một thị trường đầy tiềm năng, khi mà con người đang ngày càng quan tâm hơn đến các vấn đề liên quan tới môi trường. Trong năm 2019, thị trường nhựa sinh học toàn cầu có giá trị rơi vào khoảng 7 tỷ USD. Dự đoán mức tăng trưởng bình quân hàng năm của thị trường này là 16% trong 5 năm tới, theo công ty nghiên cứu thị trường Fortune Business Insights, có trụ sở tại Pune, Ấn Độ. Francis Choi tin tưởng rằng công ty sẽ nắm bắt được cơ hội đó.

“Trong tương lai, thế giới sẽ rất cần nhựa sinh học”, ông Choi cho biết. Nhu cầu các sản phẩm nhựa “xanh” đang ngày một tăng lên, không chỉ sử dụng để sản xuất đồ chơi, mà là còn rất nhiều sản phẩm khác. “Một số lượng lớn các công ty đồ chơi cũng đã bắt đầu sử dụng những vật liệu thân thiện hơn với môi trường để sản xuất đồ chơi cũng như bao bì của chúng”, theo Kim Silver, CEO của công ty TTPM, chuyên đánh giá các mặt hàng đồ chơi, có trụ sở tại New York.

Hasbro, Lego và Mattel là những công ty đã lên tiếng cam kết chuyển sang sử dụng những vật liệu không gây hại đến với môi trường.

Thị trường nhựa sinh học tuy mới nhưng đã có rất nhiều sự cạnh tranh, trong đó phải kể đến sản phẩm của nhiều công ty đa quốc gia như Mitsubishi Chemical, Cargill và Total. Biên lợi nhuận thu về từ các sản phẩm sản xuất từ nhựa sinh học thường thấp hơn so với các sản phẩm nhựa truyền thống khác, vì chi phí sản xuất cao hơn, theo chuyên gia phân tích Himanshu Vasisht, đến từ công ty nghiên cứu thị trường Mordor Intelligence.

“Là một ngành công nghiệp non trẻ, các công ty sản xuất nhựa sinh học có thể sẽ chưa thu được lợi nhuận ngay”, theo Kent Furst, đến từ công ty nghiên cứu Freedonia Group. Lợi nhuận sẽ “phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng loại vật liệu này, cũng như những hợp đồng lớn với các công ty chuyên đóng gói bao bì sản phẩm tiêu dùng”, ông cho biết.

Sản phẩm của Early Light International. Ảnh: Early Light International

Sự tự tin của Choi vào liên doanh mới của mình sẽ sớm “gặt được thành quả”, cho dù ông không hé lộ nhiều thông tin về những lợi thế cạnh tranh cũng như cấu trúc chi phí của công ty. Tuy nhiên, ông đã chia sẻ rằng các sản phẩm sản xuất từ vật liệu nhựa NuPlastiQ có thể bán được với mức giá cao vì công ty có một “công thức bí mật”, giúp các sản phẩm đó có chất lượng tốt hơn so với sản phẩm của các công ty đối thủ. Karson tin tưởng rằng lợi nhuận của công ty sẽ nhanh chóng gia tăng với tốc độ “2 con số”. Thị trường của công ty bao gồm Trung Quốc và nhiều quốc gia châu Á. “Một khi bạn kinh doanh tại Trung Quốc, doanh nghiệp của bạn sẽ nhanh chóng lớn lên từng ngày”.

Đối tác của công ty – BioLogiQ- được thành lập vào năm 2011 bởi Brad LaPray, người hiện đang giữ vị trí CEO của công ty. Francis Choi đã lên kế hoạch cho công ty liên doanh này từ năm 2017, khi ông lần đầu tiên đầu tư vào BioLogiQ. Sau đó, ông đã dành đến 18 tháng để đàm phán thương vụ hợp tác này trước khi nhà máy tại Thiều Quan được xây dựng. Tại Mỹ, BioLogiQ sử dụng tinh bột từ khoai tây để sản xuất ra NuPlastiQ, nhưng tại nhà máy Thiều Quan, vật liệu này lại được sản xuất từ tinh bột ngô và tinh bột sắn từ Đông Nam Á. “Chúng tôi sử dụng rất nhiều loại nguyên vật liệu đầu vào khác nhau”, ông cho biết.

Đồ chơi cho cả trẻ em và người lớn đều có thể được tìm thấy trong văn phòng của ông Choi. Hai chiếc Rolls Royce Phantoms và hai chiếc Porches màu đen giống nhau thường xuyên hiện diện bên ngoài trụ sở của công ty tại Hong Kong, gần khu vực biên giới với Thâm Quyến. Từ năm 2005, Early Light đã thành lập một công ty con chuyên bán xe hơi có tên Fastwheel. Công ty này kinh doanh các loại xe hơi hạng sang như Aston Martins, Ferraris và Lamborghinis. Ông Choi chọn kinh doanh xe hơi vì ông ấy sở hữu 2 chiếc xe chống đạn nhưng không thể tìm được một cửa hàng nào có thể sửa những chiếc xe này khi chúng gặp sự cố.

Francis Choi sở hữu công ty Fastwheel. Ảnh: Early Light International

Sinh ra tại Thượng Hải nhưng lại lớn lên ở Quảng Đông, Francis Choi cho biết cha mẹ của ông không đủ tiền để mua những thứ đồ chơi mà ông thích, do đó, giờ đây xung quanh ông, ông cho trang trí rất nhiều các loại đồ chơi khác nhau để thỏa mãn đam mê một thời của mình. Đi qua khu vực lễ tân, bạn sẽ bắt gặp ngay một chiếc Harley Davidson đậm phong cách cổ điển, và những bức tượng các chiến binh Roman cổ đại. Tiếp đến là một chiếc bàn bóng bàn được đặt trong tủ kính, vốn được sử dụng trong thế vận hội Olympics 2008, trên đó chứa những chiếc cup vô địch. Đi lên một chiếc cầu thang uốn lượn, bạn sẽ bước ngay vào phòng làm việc của ông Choi, nơi bạn có thể nhìn thấy những bức ảnh được treo khắp mọi nơi.

Ông Choi chỉ cho phóng viên một số bức ảnh ông chụp tại giải đua Nascar, diễn ra tại trường đua Phoenix. Ông cho biết ông đã mua cổ phần của International Speedway, nhà điều hành giải đua, với giá 2 USD/cổ phiếu, và bán chúng với giá 46 USD. Có một bức ảnh ông chụp với Priscilla Presley, và một bức ảnh khác ông chụp với đương kim tổng thống Mỹ Donald Trump. “Ông ấy đến đó cùng với tôi, nhưng chúng tôi lúc đó không có mối quan hệ làm ăn nào cả”, ông chia sẻ. “Chúng tôi đơn giản chỉ là những khán giả mà thôi”.

Early Light đã có mối quan hệ hợp tác từ lâu đối với International Speedway, khi là đơn vị sản xuất áo phông độc quyền cho giải đua Nascar, đồ dùng lưu niệm cá nhân, cup vô địch và các phiên bản xe đua thu nhỏ.

Ông thậm chí đã kết hợp tình yêu với du thuyền của mình vào hoạt động kinh doanh bất động sản. Trong thời điểm đội ngũ nhân viên phát triển bất động sản của ông đến Australia để tìm kiếm những thương vụ đầu tư tiềm năng từ các khu vực dân cư tại Melbourne và các tòa tháp thương mại tại Sydney, ông đã cho chuyển 3 trong tổng số hơn 10 chiếc thuyền cá nhân của mình tới đó. “Tôi yêu Australia. Tôi yêu biển. Tôi muốn đến Gold Coast để câu cá”.

Ông Choi có thể rất yêu xe hơi và du thuyền, nhưng theo Karson, ông dành tình yêu lớn nhất cho đồng hồ. Ông hiện là chủ tịch của Unique Timepieces Watches Group, hay còn được biết đến với cái tên Halewinner Watches, đơn vị phân phối các thương hiệu đồng hồ hạng sang tại Hong Kong và Macau.

Early Light đã mua lại công ty này với giá hơn 200 triệu USD vào năm 2010. “Chúng tôi hiện là nhà bán lẻ đồng hồ cao cấp lớn nhất tại Macau”, Karson cho biết.

Unique Timepieces. Ảnh: Early Light International

Nhựa sinh học, sản phẩm đang thu hút được rất nhiều sự chú ý ở thời điểm hiện tại, đã ra đời từ hơn một thế kỷ trước. Parkesine, sản phẩm nhựa đầu tiên được sản xuất, là một loại nhựa sinh học. Nó được sáng chế vào năm 1856 từ xenlulozo thu được từ thực vật. Henry Ford đã sử dụng sản phẩm chiết xuất từ đậu nành để sản xuất ra một số bộ phận xe hơi vào những năm 1930. Sau đó, các chất hóa dầu đã thay thế các nguồn nguyên liệu tự nhiên để trở thành nguyên liệu chính trong ngành công nghiệp sản xuất nhựa. Nhưng phải đến những năm 1990, các công thức mới để sản xuất ra các sản phẩm thương mại từ nhựa sinh học mới được phát triển. Nhu cầu nhựa sinh học tăng dần qua từng năm, và tính đến năm 2016, đã đạt mức 4 triệu tấn, theo European Bioplastics. Nhu cầu mặt hàng này tăng cao chủ yếu đến từ ngành sản xuất túi tự phân hủy, cốc uống nước và các loại bao bì.

Sự quan tâm của tới các sản phẩm nhựa sinh học xuất phát từ nỗ lực tìm kiếm các nguồn nguyên liệu thay thế rẻ hơn so với những sản phẩm nhựa được chế tạo ra từ các loại nguyên liệu hóa thạch, theo Kent Frust, chuyên gia nghiên cứu tại Freedonia Group. Thế nhưng, khi giá dầu giảm sâu do nguồn cung dầu đá phiến tăng cao vào năm 2015, chi phí sản xuất nhựa truyền thống cũng giảm theo. “Nhựa sinh học bị gạt sang một bên, và các công ty tập trung tái đầu tư vào các sản phẩm nhựa truyền thống”, Furst cho biết.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng các công nghệ hiện đại hiện nay đã khiến cho chi phí sản xuất nhựa sinh học giảm xuống đáng kể, khiến cho các sản phẩm từ nhựa sinh học thân thiện với môi trường có mức giá cạnh tranh hơn, thích hợp để sử dụng trong các lĩnh vực như đóng gói và sản xuất sản phẩm dùng một lần.

Theo Trọng Đại