Lee Kun-hee – Chủ tịch Samsung Electronics, người đã biến hãng sản xuất TV nhỏ thành gã khổng lồ điện tử tiêu dùng toàn cầu, đã qua đời ở tuổi 78, nhưng tài năng lãnh đạo của ông và những thành quả ông tạo dựng cho Samsung vẫn mãi trường tồn. 

Lee Kun-hee là ai?

Lee Kun-hee sinh ngày 9/1/1942 tại Seoul, Hàn Quốc, là con trai thứ ba của người sáng lập Tập đoàn Samsung Lee Byung-chul. Ông có bằng kinh tế tại Đại học Waseda và theo học MBA tại Đại học George Washington ở Hoa Kỳ. Từ kinh nghiệm sống của mình tại Hoa Kỳ và Nhật Bản, ngoài ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Hàn, ông còn nói được tiếng Anh và tiếng Nhật.

Năm 1987, ông nhậm chức Giám đốc điều hành của Tập đoàn Samsung, nhưng từ chức vào năm 2008 do bê bối quỹ Samsung Slush, sau đó trở lại vào năm 2010. Với tư cách là người dẫn dắt Samsung, Lee Kun-hee là nhân vật chủ chốt đã có đóng góp to lớn cho nền kinh tế và sự trỗi dậy của Hàn Quốc.

Samsung là biểu tượng kinh tế mạnh nhất của Hàn Quốc ngày nay, đứng thứ 6 trong cuộc khảo sát của Tuần lễ Kinh doanh về 100 “Thương hiệu hàng đầu” trên toàn thế giới 2019.

Trong một cuộc phỏng vấn, Lee bày tỏ niềm tự hào về việc Samsung thu hút được những bộ óc sáng giá nhất ở Hàn Quốc, nhưng nói thêm rằng, mục tiêu của ông là thu hút nhân tài từ khắp nơi trên thế giới để đảm bảo Samsung sẽ tiếp tục là một trong những công ty hàng đầu thế giới.

Lễ tang của cố Chủ tịch Samsung Lee Kun-hee tại Seoul

Ở các nước phương Đông, lãnh đạo công ty giống như người cha trong gia đình. Và, Samsung là công ty mà ban giám đốc điều hành có quyền quyết định tất cả, không chỉ về quản lý. Một số người dự đoán điều này có thể gây rủi ro cho công ty, như từng xảy ra trong ở các công ty có hệ thống quản lý cũ. Tuy nhiên, Samsung đã tăng trưởng đáng kinh ngạc ở hầu hết các lĩnh vực kinh doanh mà tập đoàn tham gia. Và, Lee Kun-hee được biết đến là người lãnh đạo có tài đặc biệt.

Phong cách lãnh đạo khác biệt

Theo John Maxwell, lãnh đạo là người tạo ra sự ảnh hưởng và mọi thăng trầm công ty đều phụ thuộc vào lãnh đạo. Vì vậy, nhiệm vụ của nhà lãnh đạo là hoàn thành công việc thông qua việc gây ảnh hưởng đến người khác. Do đó, người lãnh đạo phải luôn tự nhắc nhở rằng, có trách nhiệm là điều cần thiết đối với họ. Và chắc chắn, ngoài trách nhiệm hay tư duy đạo đức, người lãnh đạo giỏi cần có kỹ năng kiểm soát, năng lực quản lý để dẫn dắt, quản lý tốt công ty.

Trong vai trò của người lãnh đạo dẫn dắt công ty đi đúng hướng, Lee Kun-hee đã nói khi ngồi vào ghế lãnh đạo Samsung như sau: “Tôi sợ rằng đôi khi tôi có thể cảm thấy bị cô lập, đơn độc và mất kết nối khi trở thành CEO của Samsung. Nhưng tôi biết đó là một phần của quá trình”.

Sau phát biểu một cách khiêm tốn, ông đã yêu cầu các giám đốc điều hành tham dự lễ nhậm chức của mình và tự nguyện chia sẻ mọi thứ với họ, từ ý tưởng, mệnh lệnh cho đến tầm nhìn. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc trò chuyện giữa các nhà quản lý và nhân viên – điều vốn không hề tồn tại giữa các doanh nghiệp Hàn Quốc trong quá khứ, vì cho rằng, kết nối sức mạnh của nhân viên chính là động lực để công ty phát triển.

Trở lại những năm 1990, Samsung khi đó tham gia vào 8 loại hình kinh doanh, gồm cả điện tử, nhưng vẫn chưa đủ để trở thành doanh nghiệp đầu ngành của bất kỳ lĩnh vực nào mà họ tham gia. Và, khi Lee Kun-hee ngồi vào ghế CEO Samsung, ông đã xây dựng lại tất cả các loại hình kinh doanh đã hoạt động, giúp công ty thẳng tiến về phía trước một cách đơn giản.

Khả năng lãnh đạo lôi cuốn và năng nổ của Lee đã giúp thực hiện tiến trình tái thiết này, nhưng lúc đó, truyền thông lại làm trầm trọng thêm các quyết định của các nhà điều hành Samsung. Thậm chí, một số chuyên gia kinh tế còn nghi ngờ về khả năng lãnh đạo của Lee với nhiều hoài nghi: “Liệu kinh nghiệm và năng lực của ông ấy có đủ để lãnh đạo một công ty lớn như Samsung?

Sau 2 thập niên, dưới sự lãnh đạo của Lee Kun-hee, từ khởi đầu là một doanh nghiệp nhỏ sản xuất TV, tủ lạnh và vi mạch, Samsung bắt đầu mở rộng phạm vi hoạt động. Trong một cuộc phỏng vấn với Time, Lee nói rằng mục tiêu của Samsung phải là lập kế hoạch kinh doanh tạo ra tương lai. Hiện, Samsung là một trong những tập đoàn lớn nhất trên thế giới, dẫn đầu một số ngành công nghiệp, là nhà xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc và là tập đoàn xuyên quốc gia lớn thứ 5 thế giới.

Tinh thần quản lý đổi mới

Có thể nói, cả cuộc đời Lee Kun-hee đã cống hiến cho thành công của Samsung. Trong đó, ông đã chọn ra yếu tố quan trọng nhất để tăng trưởng là tinh thần quản lý đổi mới. Ông luôn là động lực đầu tiên dẫn dắt Samsung phát triển các sản phẩm triển vọng, hợp xu hướng trong 5 đến 10 năm sau. Đây cũng là lý do tại sao ông đã mạo hiểm đi vào các sản phẩm không có bộ nhớ, chấp nhận rủi ro thâm hụt hàng nghìn tỷ Won, cuối cùng đưa Samsung Electronics trở thành nhà sản xuất chất bán dẫn hàng đầu thế giới.

Hiện, Samsung là một trong những tập đoàn lớn nhất trên thế giới, dẫn đầu một số ngành công nghiệp, là nhà xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc và là tập đoàn xuyên quốc gia lớn thứ 5 thế giới.

Ngoài ra, trong cuộc khủng hoảng tiền tệ châu Á, Lee đã đạt được thành công bằng cách đa dạng hóa kinh doanh thay vì tập trung vào một vài mặt hàng được chọn. Do đó, Samsung được xếp hạng là thương hiệu toàn cầu hàng đầu trong lĩnh vực điện tử. Trên nền tảng thành công của Samsung, “chất lượng được đề cập đầu tiên”. Tối đa hóa sự hài lòng của khách hàng thông qua chất lượng hàng hóa đã tạo nên lợi thế cạnh tranh của Samsung.

Tại sao Lee Kun-hee lại chọn chiến lược “đổi mới” chất lượng? Đó là khi ông lên tiếp quản vị trí của cha mình tại Samsung, nhìn chiếc TV Samsung ít ai quan tâm và bị tụt lại quá xa so với chiếc TV Sony lúc đó, ông quyết tâm phải bắt tay vào cuộc “đại phẫu”, giành thị trường bằng chất lượng chứ không theo số lượng.

Năm 1995, ông đến thăm một nhà máy Sony ở thị trấn Gumi khi có một lô điện thoại di động bị lỗi và bị tồn kho. Số lượng sản phẩm trị giá hơn 50 triệu USD lúc đó được lệnh thiêu hủy sạch và hàng ngàn nhân viên đã đứng khóc. Nhưng thái độ của Lee Kun-hee rất quyết liệt, ông xem đó như một “sự tổn thất về danh dự” và không có con đường nào làm lại tốt hơn là thúc đẩy đổi mới chất lượng. Ông đã cùng nhân viên giơ biểu ngữ hô to: Chất lượng là niềm tự hào của Samsung.

Và để làm điều đó, ông đã thay đổi môi trường của nhân viên. Ông tin rằng môi trường và bầu không khí mới sẽ thực hiện tinh thần “chất lượng trên hết” cũng như thúc đẩy nhân viên đổi mới. Ông đã ra lệnh cho ban điều hành tăng lương cho tất cả nhân viên, cải thiện môi trường làm việc cho mọi bộ phận, giảm giờ làm việc và hứa rằng sẽ liên tục theo dõi điều kiện, môi trường của nhân viên. Do đó, Samsung Electronics là công ty được kính trọng nhất tại Hàn Quốc và Chủ tịch Lee Kun-hee là doanh nhân được kính trọng nhất.

Tìm nhân viên đổi mới, sáng tạo

Khi Samsung bước chân vào thị trường toàn cầu, Lee Kun-hee nhận thức được rằng, Samsung đang thiếu những công nghệ mà họ có và nhận thức về thương hiệu còn kém xa so với các đối thủ. Quy mô của Samsung và các đối thủ khác như Sony, Panasonic, Nokia và Philips có khoảng cách lớn, và công ty lúc đó chỉ là doanh nghiệp phát triển ở thị trường nội địa.

Theo lệnh của Lee Kun-hee, toàn bộ kế hoạch và chiến lược kinh doanh của Samsung nhanh chóng phải được đặt ra. Phòng kế hoạch phụ trách lên ý tưởng và nhân viên tập trung vào công việc kinh doanh chung. Đôi khi họ phải đến văn phòng lúc 6g00 và rời đi lúc 22g00.

Lee Kun-hee đánh giá rằng, năng lực của nhân viên không đủ tốt để đưa Samsung lên đẳng cấp thế giới. Ông đã loại bỏ những nhân viên không đủ tiêu chuẩn và thay đổi toàn diện trong công tác quản lý. Ông đã tìm thuê những người sáng tạo và một khi họ tạo được kết quả đáng kể, công ty có chế độ đối xử tốt với họ.

Ông đã cho thành lập các tổ chức thiết kế Samsung (SADI) và tìm kiếm những nhân viên luôn đổi mới và sáng tạo. SADI liên kết với bộ phận IDS của Samsung (thiết kế sáng tạo) và những sinh viên xuất sắc tham gia trực tiếp các phòng ban của IDS. Mục đích của việc thành lập SADI là tạo ra những nhà lãnh đạo thế hệ tiếp theo có năng lực toàn cầu để nâng cao khả năng cạnh tranh của Samsung. Ngoài ra, Samsung cũng đã xây dựng các văn phòng tuyển dụng quốc tế để tuyển dụng nhân viên chuyên nghiệp trên khắp thế giới.

Bất kể quốc tịch và khu vực nào, công ty cố gắng giữ chân những người lao động có tay nghề cao và có giá trị khác nhau để mang lại nhiều cơ hội cạnh tranh cho Samsung trên toàn cầu. Những nhân viên được phát hiện từ khắp nơi trên thế giới và Lee Kun-hee được xem là nhà lãnh đạo có tầm nhìn nuôi dưỡng những nhân viên tài năng và thu hút tất cả nhân tài trên thế giới.

Đóng góp cho quốc gia và thế giới 

Đối với một công ty, cộng đồng địa phương là thị trường tiêu dùng và cung cấp lực lượng lao động có tay nghề cao. Cộng đồng địa phương là yếu tố quan trọng trong quản lý và tăng trưởng của doanh nghiệp. Vì vậy, Samsung đã lập Ban Quan hệ cộng đồng để hỗ trợ một cách có hệ thống các hoạt động công dân của công ty thông qua 8 đội tình nguyện trong khu vực (Bắc Mỹ, Mỹ Latinh, Châu Âu, Đông Nam Á, Tây Nam Á, Trung Quốc, SNG, Trung Đông, Châu Phi).

Bên cạnh đó là 8 dịch vụ tình nguyện trong nước để khuyến khích nhân viên và thúc đẩy văn hóa đóng góp trong tổ chức, từ đó thể hiện hình ảnh tốt đẹp đối với cộng đồng xã hội. Hiện, Samsung vẫn đang tiếp tục thực hiện các dự án công cộng với các tổ chức phi lợi nhuận như các tổ chức phi chính phủ, UNESCO hay UNICEF.

Đồng thời, Samsung đã và đang tiếp tục hỗ trợ các dự án cộng đồng rộng rãi hơn, như việc hỗ trợ cải thiện giáo dục ở các nước kém phát triển thông qua quan hệ đối tác với Ủy ban Quốc gia Hàn Quốc của Quỹ Giáo dục Samsung.