Hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) giúp chủ doanh nghiệp có cái nhìn sâu hơn và rất kịp thời về tình trạng nhân sự qua khảo sát mà trước dây phải mất nhiều tháng cho quy trình này.

Ultimate Software – nhà cung cấp công cụ trí tuệ nhân tạo Xander chuyên đánh giá về nhân lực của các công ty

Bộ phận nhân sự đang trở nên ít người hơn khi các công ty sử dụng AI để hỗ trợ thuê, cho nghỉ việc và tìm hiểu nhân viên nghĩ gì về ông chủ của họ.

Hằng năm, 600 nhân viên của hãng thép SPS Companies, từ nhân viên kho bãi đến các sếp sẽ hoàn thành một khảo sát bí mật dài 30 phút bằng cách trả lời phỏng vấn, trong đó có vấn đề họ cảm thấy thế nào về cách quản lý của công ty và các sếp hỗ trợ sự phát triển nghề nghiệp ra sao.

Năm nay, lần đầu tiên công ty Mỹ có trụ sở tại Manhattan, Kansas này sử dụng một công cụ AI có tên là Xander để phân tích những câu trả lời của nhân viên. Xander có thể xác định một nhân viên có cảm thấy lạc quan, mơ hồ hoặc cáu bẳn hay không, và cung cấp dữ liệu trợ giúp đội ngũ quản lý – các nhà phát triển công cụ của Ultimate Software Group cho biết.

Từ một khối văn bản, phần mềm phân tích những câu trả lời câu hỏi mở dựa trên ngôn ngữ và các dữ liệu khác, sau đó tư vấn thái độ và ý kiến đối với nhân viên.

Một giám đốc điều hành của SPS học hỏi từ kết quả mà AI phân tích, mới đây cho rằng ông cần phải thay đổi tâm trạng. “Một trong những mục điểm thấp nhất của tôi là giữ điềm tĩnh khi bị căng thẳng. Mặt sáng giá là Xander báo cáo rằng viên giám đốc cảm thấy công bằng và trung thực.

Theo Jason Hite, Giám đốc chiến lược nhân lực của Công ty Tư vấn nhân sự Daoine Centric, cảm xúc là chìa khóa để thấu hiểu động cơ của nhân viên, xác định họ có vượt trội hay thiếu hiệu quả ở chỗ làm. Điều đó còn giải thích lý do tại sao người ta bỏ sở làm.

Các doanh nghiệp sử dụng công nghệ để theo dõi hành động của nhân viên và dựa vào đó đẩy mạnh năng suất lao động, nhưng hiện nay một số công ty chuyển sang phần mềm để tìm ra sự khác biệt giữa điều nhân viên nói và cái họ cảm nhận.

Tại Công ty First Horizon National – một ngân hàng vùng có hội sở ở TP. Memphis, Mỹ đã từng phải mất đến 3 tháng để 6 người trong bộ phận nhân lực miệt mài tìm hiểu hơn 3.500 mẫu điều tra. Các nhà quản lý phải mất thêm 5 tháng để đệ trình kế hoạch hành động dựa trên dữ liệu. Sử dụng Xander, First Horizon có thể chia nhỏ và đưa ra phản hồi ngay khi điều tra kết thúc.

Một cái nhìn sâu mà công ty thu hoạch được từ cuộc điều tra là công ty cần tiến hành chương trình tập huấn cho nhân viên. Công ty SPS đã hợp lý hóa các chương trình chăm sóc sức khỏe sau khi kết quả điều tra cho thấy nhân viên bị quá tải trong công việc. Bộ phận nhân sự đã dùng khoảng thời gian tiết kiệm được từ kết quả điều tra để đưa ra sáng kiến y tế tâm thần và thể chất cho nhân viên, trong đó có cả một blog về sức khỏe.

Hơn 40% nhà sử dụng lao động trên thế giới đã áp dụng quy trình AI dưới nhiều dạng -theo một nghiên cứu gần đây của Công ty Tư vấn Deloitte.

Nhưng khi các công cụ AI thâm nhập vào bộ phận nhân sự, nhà quản lý phải phấn đấu để theo kịp. Một số công ty phần mềm như HireVue, Syndio chào các công cụ AI để giúp đưa ra quyết định thuê, thải và bồi thường lao động.

Điều đó gây lo lắng cho  nhân viên, họ tỏ ra cảnh giác khi bị phân tích tâm lý bằng phần mềm, và một số luật sư về tuyển dụng e ngại rằng AI có thể chứa  phần mềm thành kiến dẫn đến đối xử phân biệt tại nơi làm việc. “Tôi nhận thức được rằng, một số người không muốn thực hiện điều tra vì sợ bị theo dõi” – Corey Kephart – Phó chủ tịch phụ trách nhân sự của SPS, nói.

Cảm xúc thường biểu đạt không lời, phần mềm điều tra đều dựa vào văn bản để phân tích có thể thiếu toàn diện – Julie Albright, một nhà xã hội học số của Đại học Nam California, Mỹ nhận định. AI một ngày kia sẽ được huấn luyện để nhận thức những tín hiệu trầm cảm và cảm xúc khác qua nét mặt và giọng nói, nhưng công nghệ hiện nay chưa làm được.

“Bất kỳ sai lệch nào của thuật toán có thể ảnh hưởng lớn người lao động cần được bảo vệ, Garry Mathiason – một luật sư của hãng luật Littler Mendelson P.C. chuyên về AI và luật tuyển dụng cho biết – Một thuật toán có thể nhận thấy tỷ lệ vắng mặt cao hơn của những người khuyết tật và có thể khuyến cáo việc sử dụng họ, chẳng hạn”.

Ultimate Software thừa nhận, Xander không thể luôn luôn đúng,và con người cũng vậy.