4 năm trước, Sam Maruta – một người Pháp gốc Nhật đã có 8 năm sống tại Việt Nam đón người bạn Vincent Mourou ghé thăm Việt Nam quyết định mua 2kg hạt cacao từ một trang trại ở ngoại ô TP Hồ Chí Minh với ý định về khách sạn và tự tạo ra một loại socola.

Lý do là bởi đến lúc này họ vẫn chưa hề biết quy trình tạo ra một loại socola cũng như sự khác biệt giữa các loại socola nếu như dùng hạt cacao khác nhau.

Tối hôm đó, Mourou đã thực hiện quy trình tạo ra socola tại căn bếp của Sam. Lúc này, Sam cho rằng: “Ý tưởng về việc tạo ra một loại socola rất thú vị. Không chỉ sản xuất, tôi còn muốn tạo ra những thanh socola từ chính cacao Việt Nam”.

Chính vì vậy, Sam Maruta, 41 tuổi và Vincent Mourou, 43 tuổi khi ấy đang làm trong lĩnh vực ngân hàng và quảng cáo đã quyết định bỏ việc để thành lập nên Marou Faiseours de Chocolat – một công ty chuyên về các loại socola single-origin (loại sôcôla được sản xuất 100% từ hạt cacao thu hoạch trên một nông trại hoặc một vùng đất nhất định) được đặt tại ngoại ô TP Hồ Chí Minh, Việt Nam.

Lúc đó, tham vọng của 2 nhà sáng lập là tạo ra loại socola bean-to-bar (loại sôcôla được cùng một nhà sản xuất thực hiện toàn bộ từ khâu xử lý hạt cacao đến khi xuất xưởng thanh sôcôla) đầu tiên của Việt Nam.

4 năm sau đó, Marou đã gây bất ngờ cho toàn thế giới với một thương hiệu thanh socola cao cấp Marou, điều hành doanh nghiệp có lợi nhuận và còn góp phần giúp Việt Nam có mặt trong bản đồ socola thế giới.

Ngay trong những tháng đầu hoạt động, Sam đã nỗ lực tìm kiếm nhà đầu tư cho công ty. Ông tới gặp Jonathon Waugh – một nhà đầu tư có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại Baring Asset Management, Jardine Fleming và JP Morgan Chase và nói rằng: Tôi biết có thị trường rất rộng lớn dành cho những loại socola cao cấp và tôi quyết định thành lập một công ty sản xuất socola. Anh có muốn đầu tư tiền vào đây hay không?”.

Waugh không vội vàng trả lời mà nói rằng: “Hãy để tôi thử loại socola đó trước đã”.

Đến tối muộn hôm đó, Waugh đã tới căn bếp của Sam và thưởng thức loại socola thương hiệu Mauro. Anh nhớ là hương vị không tệ và nhanh chóng đưa ra quyết định đầu tư. Nhớ lại ngày hôm đó, Waugh nói rằng anh không nghĩ ngợi nhiều và chỉ đơn giản tin tưởng ở Sam.

Dẫu vậy, những gì Marou mang lại cho Waugh vượt mọi kỳ vọng. Bản thân Waugh khẳng định rằng: “Trong tất cả các khoản đầu tư của tôi, Marou là công ty mang lại sự hài lòng và nhiều ngạc nhiên nhất”.

Trong năm đầu tiên hoạt động (2012), doanh thu của Marou đạt 120.000 USD. Và năm nay họ hy vọng nâng con số này lên 1 triệu USD. Hiện tại, Marou có khoảng 20 nhân viên và nhà máy đặt ở Thủ Đức với công suất 100kg socola mỗi ngày.

Năm ngoái, công ty này sản xuất ra 3 tấn socola và 70% trong số đó được xuất khẩu ra hơn 20 thị trường trên khắp thế giới, chủ yếu là châu Âu.

Thị trường lớn nhất của họ chính là nước Pháp – quê hương của nhà sáng lập Sam. Năm ngoái, Marou cũng đã mở một cửa hàng bánh socola gần chợ Bến Thành.

Vì sao chọn Việt Nam?

Theo những gì Waugh chia sẻ thì: “Rõ ràng nhìn bề ngoài, Việt Nam là thị trường đầy hấp dẫn. Đây là nơi có những cơ hội tuyệt vời bởi đất nước này đang trong giai đoạn phát triển, trình độ giáo dục cải thiện và vị thế đắc địa. Tuy nhiên, một khi bắt tay vào kinh doanh tại đây, bạn sẽ phải đối mặt với vô số khó khăn nhất định bao gồm cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện, vấn đề tiền tệ…”.

Tất cả các công ty khởi nghiệp đều phải đối mặt với hàng loạt rủi ro. Tuy nhiên, với những doanh nhân đủ kiên nhẫn và có vốn, phần thưởng trong dài hạn sẽ rất tuyệt vời”.

Ngoài ra đối với riêng Maruta và Mourou, Việt Nam là nơi duy nhất mang lại cho họ sự tự do để làm những gì mình thích.

“Nếu bạn muốn khởi nghiệp kinh doanh như sản xuất socola tại Pháp, khó khăn lớn nhất bạn phải đối mặt là: Bạn có biết cách làm socola không? Bạn có tới từ gia đình có truyền thống làm socola hay không? Còn tại Việt Nam, bạn có thể bất cứ điều gì mình thích. Đó là cảm giác về sự tự do”, Sam chia sẻ.

Ngoài ra, môi trường và nguồn nhân công giá rẻ cũng là điểm thu hút Sam và Mourou. Cả hai nhà sáng lập đều cho rằng người lao động Việt Nam sản xuất ra các sản phẩm với chất lượng rất tốt.

Không ai khác chính nông dân Việt là những người hưởng lợi

Xuất hiện tại Pháp vào cuối thế kỷ 19, cây cacao hiện có thể được tìm thấy tại Tây Nguyên và các tỉnh tiểu vùng sông Mekong – nơi đang đóng góp hơn 50% sản lượng cây lương thực cho Việt Nam và chiếm 27% GDP của đất nước.

Với những người như ông Hồ Văn Lâu – một nông dân ở Tiền Giang, cacao được xem là loại cây mang lại sự đổi đời cho họ. Với những khoản viện trợ từ nước ngoài, những nông dân như ông Lâu có cơ hội tiếp cận với nguồn vốn để trồng và mở rộng hoạt động canh tác. 10 năm trước, cacao phủ rộng trên chỉ 2.000 hecta tại Việt Nam nhưng hiện giờ con số này đã lên tới 54.000 hecta.

Về việc hợp tác cùng Marou, ông Lâu cho biết: “Phía Marou luôn muốn những hạt cacao sạch nhất và tôi khẳng định cacao của mình không có thuốc trừ sâu và chất bảo quản”.

Marou đặt tên 5 loại socola của hãng theo 5 tỉnh cung cấp nguồn hạt cacao là Tiền Giang, Đồng Nai, Lâm Đồng, Bà Rịa – Vũng Tàu và Bến Tre.

Năm 2013, socola Tiền Giang 70% của Marou đã giành huy chương Bạc ở hạng mục “loại socola đen bean-to-bar ngon nhất” của Viện Hàn lâm Socola (Academy of Chocolate) tại Anh, còn socola Bến Tre 78% cũng của họ thì được huy chương Đồng.

Năm nay, gia đình ông Lâu bán được 840kg cacao – trị giá 3.200 USD cho Marou. So với nhiều hộ gia đình khác, đây quả thực là một kỳ tích. “Mọi việc đang diễn ra rất tốt đẹp”, ông Lâu hồ hởi nói.

Vân Đàm

Theo Trí Thức Trẻ/Knowledge.Wharton