Thiền có thể giúp đầu óc con người hạn chế được những suy nghĩ lan man, gia tăng khả năng tập trung và thậm chí cải thiện trí nhớ.

Thiền đang nhanh chóng theo chân yoga trở thành một ngành trị giá tỉ đô. Điều này cũng không có gì khó hiểu khi thiền đang dần phổ biến trong giới CEO và các nhà điều hành cấp cao. Họ đến với thiền là vì có điều gì đó ở thiền dường như mang lại nhiều lợi ích hơn cả những trò chơi giải trí, hay thư giãn.

Johann Berlin, CEO của Tlex Institute, chuyên huấn luyện các kỹ thuật thiền cho các CEO và nhân viên công ty, cho biết ông nhận thấy các nhà lãnh đạo ngày càng tìm đến thiền như một cách thức xây dựng các kỹ năng lãnh đạo và đạt được các mục tiêu kinh doanh.

“Hầu hết các khách hàng mới của chúng tôi… không phải đến với thiền vì sự mới lạ. Họ muốn xem những cách tiếp cận này… có lợi như thế nào đối với những ưu tiên của họ như giữ chân nhân tài, đề bạt người giỏi và gia tăng tính cải tiến”, ông nói. Chẳng hạn, một trong những khách hàng của Berlin, một công ty thuộc danh sách Fortune 25, đã kết hợp các kỹ thuật thiền vào các chương trình “những tiềm năng lớn” nhằm tạo ra các bộ óc linh hoạt và nhanh nhạy, làm nền tảng phát triển khả năng lãnh đạo.

Các nghiên cứu cho thấy thiền có khả năng làm giảm nỗi lo lắng, nhờ đó có thể giúp người thực hành thiền rèn luyện tính kiên trì và nâng cao hiệu quả trong điều kiện làm việc căng thẳng. Điều đó hoàn toàn đúng đối với Alak Vasa, nhà sáng lập Elements Truffles. Vasa đã bắt đầu thiền khi là một chuyên viên giao dịch tại Golman Sachs và ITG. Bà cho biết thiền đã giúp bà kiềm chế nỗi sợ hãi và cơn hoảng loạn dù trong những tình thế dầu sôi lửa bỏng. “Có lúc trong phút chốc thị trường chao đảo và bộ phận chuyên viên giao dịch cũng trở nên hoảng loạn… Nhờ thường xuyên thực hành thiền, tôi có thể giữ được sự bình tĩnh và đưa ra các giải pháp hạn chế tác động từ những cơn hoảng loạn trên thị trường như vậy”.

Johathan Tang, nhà sáng lập kiêm CEO của hãng thời trang Vastrm, lần đầu tiên đưa thiền đến với nhân viên của mình sau sự kiện khủng bố ngày 11/9. “Sau dư chấn 11/9, các nhân viên trong công ty tôi cảm thấy dao động và bị mất tập trung. Tôi quyết định mời thầy hướng dẫn thiền đến dạy mọi người cách ngồi tĩnh tâm trong vòng 20 phút. Căn phòng nhanh chóng trở nên kín chỗ vì lúc đó, ai nấy cũng đều cần một nơi cho họ sự tĩnh tâm ấy. Khi buổi học kết thúc, những ai chưa từng thiền trước đó đều cảm nhận được sự an lạc trong tâm hồn. Thiền đã giúp họ thường xuyên có mặt hơn ở sở làm cũng như thường xuyên có mặt ở nhà hơn với người thân”, ông nói.

Các nghiên cứu cũng cho thấy thiền có thể giúp tăng cường khả năng điều chỉnh cảm xúc. Archana Patchirajan, doanh nhân khởi nghiệp rất thành công và là CEO kiêm nhà sáng lập Sattva, đã chia sẻ rằng trong những năm đầu tiên giữ vị trí lãnh đạo, bà muốn mọi thứ diễn ra theo ý của bà và theo thời gian biểu của bà.

“Tôi không muốn hiểu những gì mà nhân viên của tôi đang trải qua. Tôi sẽ rất giận dữ nếu họ không làm theo đúng mong đợi của mình”, bà cho biết. Các nghiên cứu đã chỉ rõ sự giận dữ tác động như thế nào đến tim mạch của một người và do đó, việc các nhà lãnh đạo kiểm soát được cơn giận dữ và đặt họ vào vị trí của những người khác để từ đó phán xét là rất quan trọng. “Nhờ thiền, tôi đã rèn luyện được cho mình tính kiên nhẫn. Tôi đã xây dựng được mối quan hệ tốt hơn với nhân viên. Hơn hết là tôi tìm được sự an lạc cho mình”, bà nói.

Bác sĩ James Doty, một nhà giải phẫu thần kinh tại Trường Y khoa thuộc Đại học Stanford, cũng đánh giá cao thiền vì nó có khả năng nuôi dưỡng trí tuệ cảm xúc. Một đồng nghiệp đã phát triển một thiết bị y tế có khả năng cạnh tranh cao nhưng công ty mà ông sáng lập để phát triển và bán thiết bị này lại không có vốn. Doty, khi đó là nhà đầu tư ban đầu vào công ty, đã trở thành CEO.

Trong một cuộc họp với các cổ đông lớn đang chất chứa nhiều bất mãn, Doty đã “chạm mặt” với một cổ đông rất giận dữ và không nói lý lẽ. Nhờ thực hành thiền nên ông đã nói chuyện với nhà đầu tư đó với tất cả sự đồng cảm.

“Tôi ngừng lại và chầm chậm hít thở… Điều đó đã giúp tôi thực sự lắng nghe và hiểu được không chỉ tình cảnh của ông ấy mà cả những gì ông ấy mong đợi. Nhờ tôi không phản ứng một cách cảm xúc mà cổ đông đó sau này đã hết lòng ủng hộ và trở thành người góp phần vào việc đưa công ty đi đến thành công. Công ty cuối cùng đã lên sàn, được định giá ở mức 1,3 tỉ USD”, ông nhớ lại.

Các nghiên cứu về thiền cũng cho thấy người ta nảy ra những ý tưởng tuyệt vời nhất, những đột phá vĩ đại nhất khi họ trong một trạng thái an lạc, thư giãn. Đó là khi chúng ta có được những giây phút “À há”. Thực vậy, thiền khuyến khích lối suy nghĩ có nhiều hướng đi khác nhau, tức nảy ra nhiều cách giải quyết khả dĩ cho cùng một vấn đề – một nhân tố quan trọng nuôi dưỡng óc sáng tạo.

Charly Kleissner cho biết thiền đã giúp ông nảy ra nhiều ý tưởng mới cũng như những công việc làm ăn mới mà nếu không có thiền, có lẽ ông sẽ không được như vậy. “Tôi đồng sáng lập 100% IMPACT Network nhờ thực hành thiền”, ông nói.

Thiền cũng giúp các CEO cải thiện các mối quan hệ. Trong khi căng thẳng khiến cái nhìn của nhà lãnh đạo và nhân viên trở nên bị hạn hẹp, khiến cho hiệu quả làm việc giảm sút thì thiền lại giúp cho tâm trạng trở nên tốt hơn và gia tăng được mối dây kết nối với người khác, thậm chí khiến cho con người trở nên tử tế hơn và giàu lòng trắc ẩn hơn.

Chirag Patel, Tổng Giám đốc Ammeal Pharmaceuticals từng đạt giải thưởng Ernst & Young – Bản lĩnh Doanh nhân lập nghiệp 2011, cho biết thiền giúp ông thắt chặt sợi dây nối kết với khách hàng. “Bạn kết nối với khách hàng như người thân trong gia đình, chứ không chỉ đơn thuần là một thương vụ giao dịch”, ông nói. Mối quan hệ của Patel với các đồng nghiệp và nhân viên cũng như thế.

Thiền cũng giúp gia tăng mức độ tập trung. Các nghiên cứu đã chỉ ra đầu óc con người có xu hướng suy nghĩ lan man 50% khoảng thời gian. Đã vậy, nhiều khi còn bị gián đoạn trong lúc làm việc, nào là tin nhắn, những cuộc gọi điện thoại và email… Vì thế, không có gì ngạc nhiên khi nhân viên cảm thấy khó mà tập trung vào công việc. Nhưng các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thực hành thiền có thể giúp đầu óc con người hạn chế được những suy nghĩ lan man đó, gia tăng khả năng tập trung và thậm chí cải thiện trí nhớ.

Peter Cooper, nhà sáng lập Cooper Investors, cho biết nhờ thực hành thiền mà ông đã có thể đầu tư một cách khôn ngoan. “Là một nhà đầu tư đòi hỏi phải chắt lọc một lượng lớn thông tin, cô đọng chúng thành chỉ vài thông tin có giá trị nhất. Thiền đã giúp tôi lược bỏ những thông tin thú vị nhưng lại không cần thiết và chú ý đến số ít thông tin tạo được sự khác biệt trong kết quả đầu tư dài hạn”, ông nói.

Quan trọng hơn cả, thiền không chỉ là “thêm một việc phải làm”. Nếu bạn nghĩ rằng bạn có đủ việc phải làm, không tội gì gánh thêm việc khác, hãy cân nhắc lời khuyên mà bà Arianna Huffinton, đồng sáng lập kiêm Tổng biên tập The Huffington Post, đã chia sẻ.

“Mặc dù tôi biết rõ những lợi ích của thiền từ thời còn trẻ, nhưng tìm thời gian cho thiền luôn là một thách thức vì tôi luôn có tư tưởng trong đầu rằng tôi buộc phải thiền. Và tôi không có thời gian để làm thêm một việc mà mình xem là gánh nặng như thế. Thật may, một người bạn đã chỉ ra cho tôi rằng chúng ta không “buộc” phải thiền, mà ngược lại. Điều đó đã khiến tôi ngộ ra. Điều duy nhất phải làm khi thiền là… không gì cả”. Các cuộc nghiên cứu và trải nghiệm của những người thực hành thiền đã chỉ ra, không làm gì cả lại mang đến những kết quả thực sự.