Mười năm trước, Steve Jobs qua đời ở tuổi 56 sau một năm dài chiến đấu với căn bệnh ung thư – một cái chết không đúng lúc đối với một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất của ngành công nghệ cho đến ngày nay.

Các đối tác và đối thủ cạnh tranh đều ghi nhận những cảm hứng mà người đồng sáng lập Apple mang lại cho họ, từ Giám đốc điều hành Apple Tim Cook cho đến Bill Gates và Elon Musk. Ngay cả một số doanh nhân trẻ ngày nay, cho dù là kỹ sư phần mềm hay không, cũng học được nhiều bài học quý giá từ sự sáng tạo và thành công của Jobs.

Bill Gates: Ông ấy mê hoặc đám đông

Bill Gates và Steve Jobs từng là “những kẻ thù không đội trời chung” nổi tiếng nhất của giới công nghệ. Nhưng dù Microsoft và Apple cạnh tranh trong suốt 30 năm, Gates và Jobs vẫn từng là bạn bè.

Sau khi Jobs qua đời, Gates đã đăng trên Twitter: “Thật là vinh dự lớn lao cho những ai đủ may mắn để được làm việc với Steve. Tôi sẽ luôn nhớ về ông ấy”.

Kể từ đó, Gates đã nhiều lần úp mở về sự ghen tị của mình đối với Jobs về việc truyền cảm hứng và phát biểu trước công chúng: “Tôi là một “phù thủy” nên không bị phép thuật của ông ấy mê hoặc. Nhưng tôi có thể nhìn thấy cách ông ấy mê hoặc những người khác”.

Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 9 năm 2019 với Wall Street Journal, Gates nói rằng Jobs luôn có tài năng bẩm sinh trong việc thu hút khán giả, ngay cả khi đang quảng cáo một sản phẩm kém giá trị.

Gates nói: “Steve Jobs luôn luôn tự nhiên hơn trong việc nói trước công chúng. Dù máy tính NeXT không phải là một sản phẩm tốt như ông ấy giới thiệu, ông ấy vẫn có thể khiến mọi người chết mê chết mệt nếu họ vô tình có có mặt trong khán phòng”.

Tim Cook: Khác biệt giữa “chuẩn bị” và “sẵn sàng”

Không lâu trước khi qua đời, Jobs đã trao lại vị trí CEO của Apple cho Tim Cook. Nhưng ngay cả Cook, người đã dành 14 năm học hỏi trực tiếp từ Jobs, vẫn nói rằng ông không cảm thấy sẵn sàng để thay thế Jobs.

Trong bài phát biểu tại lễ tốt nghiệp năm 2019 tại Đại học Stanford, Cook đã chia sẻ một bài học quý giá từ Jobs, người tiền nhiệm và là người cố vấn của mình: “Mười bốn năm trước, Steve đã đứng trên sân khấu này và nói với những sinh viên khóa trước rằng: ‘Thời gian của bạn là có hạn, vì vậy đừng lãng phí nó để sống cuộc đời của người khác. Còn với tôi, người cố vấn của tôi đã giúp tôi chuẩn bị để bước lên vị trí mới, nhưng lại không thể giúp tôi sẵn sàng đảm nhận vị trí đó”.

Cook mô tả sự cô đơn mà ông cảm thấy sau khi Jobs qua đời. Trải nghiệm này đã dạy cho ông sự khác biệt quan trọng giữa “chuẩn bị” và “sẵn sàng”. Ông cảnh báo các sinh viên tốt nghiệp rằng khi đến thời điểm được đặt vào vị trí lãnh đạo, họ có thể vẫn chưa sẵn sàng về mặt tâm lý nhưng mọi chuyện rồi sẽ ổn.

“Bạn không nên như vậy,” Cook nói. “Hãy tìm hy vọng trong điều bất ngờ. Hãy tìm can đảm trong thử thách. Hãy tìm tầm nhìn của bạn trên con đường đơn độc”.

Meg Whitman: Đơn giản có thể khó hơn phức tạp

Jobs qua đời 9 tháng sau nhiệm kỳ 7 năm của Meg Whitman với tư cách là Giám đốc điều hành của Hewlett Packard (HP), nhưng ông rõ ràng đã để lại dấu ấn trong triết lý lãnh đạo của Whitman. Chưa đầy một năm sau, Whitman nói với Wall Street Journal rằng bà ấy sẽ “nhận một gợi ý từ Apple”.

“Tôi không nghĩ rằng chúng tôi [đã] theo kịp sự đổi mới”. Whitman nói. “Toàn bộ thị trường đã chuyển sang một điều gì đó đẹp đẽ hơn… Apple đã dạy chúng tôi rằng thiết kế thực sự quan trọng”.

Cách tiếp cận thiết kế sản phẩm của Jobs được cho là một trong những di sản nổi tiếng nhất của ông. Jobs nói với Business Week vào năm 1998: “Đơn giản có thể khó hơn phức tạp. Nhưng cuối cùng thì điều đó cũng xứng đáng vì khi bạn đạt được nó, bạn có thể tạo ra một cuộc cách mạng”.

Jony Ive: Muốn học hỏi quan trọng hơn nhiều so với muốn chứng tỏ mình đúng

Tại tang lễ của Jobs, Giám đốc thiết kế lâu năm của Apple, Jony Ive, đã có một bài điếu văn, đề cập đến việc Jobs là “người bạn thân thiết nhất và trung thành nhất của tôi”.

Ive cho biết: “Ông ấy là người ham học hỏi nhất mà tôi từng gặp. Sự tò mò của Jobs không bị giới hạn hay bị đi chệch hướng bởi kiến ​​thức hay chuyên môn mà ông ấy có, cũng không phải ngẫu nhiên hay thụ động. Sự ham học hỏi đó luôn mạnh mẽ và không ngừng nghỉ. Sự tò mò của ông ấy đã được tôi luyện một cách có chủ đích và nghiêm khắc”.

Ive viết rằng sự tò mò này rất quan trọng đối với thành công của Jobs, đặc biệt là khi những người khác thường chỉ khám phá những gì họ đã biết và những gì khiến họ cảm thấy an toàn.

Ive nói: “Sự tò mò của chúng ta khiến chúng ta muốn học hỏi. Còn đối với Steve, muốn học hỏi quan trọng hơn nhiều so với muốn chứng tỏ mình đúng”.

Elon Musk: Khả năng thu hút và truyền cảm hứng cho người tài

Người đồng sáng lập và Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk gần đây đã đăng trên Twitter một điều ước: Cơ hội được nói chuyện với Jobs, dù chỉ một lần.

Tại một sự kiện của Bảo tàng Lịch sử Máy tính vào năm 2013, Musk chia sẻ rằng người đồng sáng lập Google, Larry Page đã từng cố gắng giới thiệu ông với Jobs trong một bữa tiệc, nhưng ông đã bị Jobs phớt lờ.

“Tôi đã cố gắng nói chuyện với ông ấy trong một bữa tiệc và ông ấy tỏ ra vô cùng thô lỗ với tôi”, Musk nói đùa.

Trong một cuộc phỏng vấn năm 2018 với Autobild.tv, Musk, người đôi khi được so sánh với Jobs vì những tầm nhìn tuyệt vời về tương lai, nói rằng ông ngưỡng mộ Jobs từ lâu. Khả năng phát triển Apple bằng cách thu hút những tài năng hàng đầu và giành được sự trung thành của nhân viên mà Jobs đã thực hiện là điều mà Musk cho biết ông sẽ cố gắng làm tại Tesla.

Musk giải thích: “Khả năng thu hút và tạo động lực cho những người tài giỏi là yếu tố then chốt đối với sự thành công của một công ty, bởi vì một công ty chỉ là một nhóm người được tập hợp lại để tạo ra một sản phẩm hoặc dịch vụ”.

Bob Iger: Jobs là người bán hàng giỏi nhất

Năm 2006, Jobs bán hãng phim hoạt hình Pixar cho Disney với giá 7,4 tỷ USD, một thỏa thuận mà CEO khi đó là Bob Iger cho rằng “đã cứu” Disney.

Iger và Jobs đã biết nhau từ trước. Vào năm 2005, khi Iger biết mình sẽ nhận được công việc tại Disney, ông đã gọi cho một số người để chia sẻ tin tức, bao gồm gia đình, sếp cũ và Steve Jobs.

Iger nói trong một tuyên bố năm 2011 sau khi Jobs qua đời: “Steve Jobs là một người có tầm nhìn phi thường, người bạn rất thân yêu của chúng tôi và là ánh sáng dẫn đường cho gia đình Pixar. Ông ấy đã nhìn thấy tiềm năng của Pixar trước chúng tôi, và vượt xa những gì mọi người từng tưởng tượng”.

Trong một bài báo trên Vanity Fair năm 2019, Iger nhớ lại khi xem Jobs đến gặp hội đồng quản trị của Disney để mua lại Pixar.

Iger nói: “Thật khó để tưởng tượng có một người bán hàng giỏi hơn Jobs. Ông ấy nói về việc các công ty lớn cần phải chấp nhận rủi ro lớn. Ông ấy nói về việc Disney đã ở đâu và cần phải làm gì để thay đổi hoàn toàn lộ trình. Nghe ông ấy nói, tôi cảm thấy lạc quan về tương lai”.

Hôm thứ Ba vừa qua, Iger đã viết trên trang cá nhân về sức sáng tạo và khả năng thuyết phục của người bạn lâu năm: “Thời gian trôi qua, dù ngắn hay dài, không làm lu mờ cảm giác mất mát hay nỗi buồn và khoảng trống của chúng ta khi đã mất đi một người bạn thân yêu, một người đồng nghiệp, và một nguồn trí tưởng tượng, phát minh, trí tò mò và tầm nhìn mạnh mẽ”.

Lam Vy (CNBC)