Triết lý kinh doanh của chúng tôi: Đặt lợi ích của khách hàng vào lợi ích doanh nghiệp – Đặt lợi ích doanh nghiệp vào lợi ích toàn xã hội. Tôi tin vào sự minh bạch.
Một chiều mưa cuối năm, nặng hạt tầm tã. Dung điện thoại tôi đến. Phòng chị vắng khách. Một không gian lạnh,yên tĩnh, lạ thường. Cánh cửa khép hờ. Ngăn tủ hẹp bên trái bàn làm việc của chị xếp ngăn nắp một dãy các chú búp bê mộc mạc rất có duyên. Tôi đếm 5. Đây là mẹ, bố và các cô con gái xinh, nhí nhảnh. Tôi đoán thế. Đứng sau lưng tôi giải thích: “Cả gia đình bé nhỏ này luôn bên tôi. Nó như tiếp thêm sức mạnh để tôi đối đầu với sóng dữ và tĩnh tâm để vượt qua nó.
Nhưng đối với Cao Thị Ngọc Dung, sóng đã lặn rồi mà, tôi hỏi .
Sống trong một gia đình mà ông nội, cha mẹ đều là những doanh gia có tiếng của miền Trung, kinh doanh đối với tôi là máu thịt. Khi vừa qua tiểu học tôi đã biết kiểm kho, tính toán lỗ lời, ghi chép sổ sách giúp công ty của cha mẹ. Thời bao cấp, khi còn ngồi trên ghế trường Đại học, tôi đã biết buôn bán kiếm tiền đi học. Và đến khi tốt nghiệp Đại học cách đây 20 năm thì sự nghiệp kinh doanh như vận vào tôi, hút hết trí lực của tôi. Thật nhiều niềm vui và cũng không ít nỗi buồn .
Niềm vui thì ai cũng biết còn nỗi buồn thì tự mình giấu kín trong lòng phải không?
Có lẽ nên gọi là sự may mắn hay cái số của mình nó thế. Từ khi tốt nghiệp Đại học, khoa thương mại – Đại học Kinh tế TP.HCM, năm 1983, tôi đều được giao những chức vụ quan trọng trong kinh doanh ở một số công ty quốc doanh không nhỏ. Có những việc phù hợp với ngành học nhưng cũng có những việc trái tay. Ban đầu là phòng kinh doanh công ty Xuất nhập khẩu Q.11. Tính tôi thẳng, trái tay thì xin chuyển cho phù hợp với sở học của mình. Nhiều người biết chuyện lấy làm tiếc. Trong thời bao cấp, làm xuất nhập khẩu vừa oai, vừa nhiều tiền. Công ty thương mại, rồi Công ty nông sản thực phẩm Phú Nhuận sau đó. Năm tháng trôi qua, mừng là công việc của mình không đến nỗi nào. Thành tích đều đã được ghi nhận. Nhưng cuộc đời đâu chỉ có vinh quang. Có những cú sốc, những khúc quanh mà chỉ có mình mới có thể hiểu đúng. Dẫu vậy tôi cũng đã chọn được PNJ – một thương hiệu vàng – một ngành kinh doanh đặc biệt để yên thương và gửi gắm đời mình và một ngân hàng Đông Á để thử sức .
Sao lại gọi là thử sức vì chị chứ không ai khác là người viết nên dự án lập ra Đông Á, là Chủ tịch Hội đồng quản trị đầu tiên và bây giờ vẫn là “cố vấn” của ngân hàng này ?
Vâng, đúng như vậy. Nhưng thử sức là thử sức, đâu có gì sai . Từ khi thành lập đến nay, Đông Á đã trải qua nhiều thử thách. Cơn sóng ngầm các vụ án kinh tế lớn ở nước ta liên quan rất nhiều đến sự tồn tại của các ngân hàng trên địa bàn. Câu chuyện dài Minh Phụng – Epco làm cho nhiều ngân hàng điêu đứng thậm chí có những ngân hàng bên bờ vực phá sản. Đông Á cũng không là ngoại lệ. Chống chọi với sự tác động dây chuyền này thật là kinh khủng. Tỉnh táo không chưa đủ mà phải có một bản lĩnh thép mới có thể tìm cách đưa khách hàng và ngân hàng mình qua được “cơn sóng nhồi”. May mắn (tôi nghĩ vậy) là tôi có đức tin. Quyền hành của Chủ tịch HĐQT ngân hàng rất lớn nhưng tôi không hề có quan hệ gọi là “kinh tế ngầm” giữa các ngân hàng và doanh nghiệp, không dây dưa quyền lợi riêng. Mặt khác tôi có lợi thế là ứng phó nhanh, hiểu rõ những thủ đoạn thương trường, dự báo tốt và chính xác những biến cố có thể xảy ra. Đồng thời tôi có được sự trợ giúp hữu hiệu ngay lập tức của Trần Phương Bình – người chồng sát cánh cùng tôi trong dự án lập ngân hàng Đông Á – sức mạnh này khó có thể đo đếm được. Anh Bình đang đi tu nghiệp về ngân hàng ở nước ngoài, dự tính 3 năm nhưng mới 6 tháng, sự cố xảy ra, anh bỏ học về giúp vợ lèo lái con thuyền Đông Á cho đến giờ.
Tất nhiên trước cú ngã tín dụng trên đây, Đông Á đã đi trước một bước, đưa ra được nhiều giải pháp cụ thể giúp các doanh nghiệp bán gấp phân bón và hàng hóa tồn kho. Trong chỉ đạo của tôi, lúc đó chỉ có hai từ : “thu hồi và thu hồi” nợ bằng mọi cách. Mọi việc của PNJ gác lại, tôi tập trung hết thời gian xem xét hồ sơ từng khách hàng. Nhất là 10 khách hàng dư nợ lớn. Có những trường hợp tôi đến tận nơi cùng với khách hàng giải quyết những vướng mắc cụ thể. Vạn Lộc, Lê Khương, Hoàng Lê là những công ty điển hình chúng tôi đã cùng họ xoay trở ổn thỏa.
Còn nhớ tháng 6/1996, Ngân hàng Nhà nước ra lệnh ngưng mở L/C trả chậm thì Đông Á đã thực hiện việc này từ đầu năm. Khi kinh tế phát triển quá nóng thì linh cảm bảo tôi phải xem xét lại mọi việc đầu tư. Những cơn sốt đất mấy năm trước đây cũng vậy Chúng tôi thắng rất lớn trong giai đoạn đầu những năm 1991 – 1992 – 1993 và dừng lại đúng lúc nên không bị lún. Tuy nhiên, cú sốc bạc đầu trong ngành tín dụng ngân hàng những năm đó đối với tôi là một kỷ niệm, một dấu ấn khó quên.
Bà Cao Thị Ngọc Dung – Chủ tịch HĐQT Công ty
Vàng bạc Đá Quý Phú Nhuận
Và kinh nghiệm nào được tích lũy từ vụ “Đomino” Minh Phụng – Epco này ?
Có thể nói ngắn trong mấy từ : Minh bạch, biết tiên liệu và bình tĩnh. Cũng có thể gọi đó là đức tính của doanh nhân thời hội nhập .
Nghe tin PNJ và Cao Thị Ngọc Dung vừa có tin vui ?
Tôi đã nói : PNJ đối với tôi là để yên thương. Công ty vừa cổ phần hóa xong. Cũng có lời ong tiếng ve trong việc định giá, nhưng bây giờ mọi việc đã ổn thỏa. Tôi được các cổ đông tín nhiệm trao cho nhiệm vụ tiếp tục điều hành PNJ. Khi là công ty quốc doanh tôi tự hứa là sẽ làm được tất cả những gì mà tư nhân làm được. Còn bây giờ áp lực không nhỏ bởi cạnh tranh gay gắt hơn. Nhưng tôi tin PNJ có một tập thể vàng. Tôi nghĩ thế về đội ngũ nhân sự của Công ty. Họ được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp cho từng vị trí. Họ cũng được giáo dục từ khi bước vào công ty rằng PNJ là niềm tự hào của họ. Khi đó không ai có quyền làm xấu hay ảnh hưởng đến công ty. Hãy cho rồi sẽ được nhận – lời nguyền ấy tất cả nhân viên PNJ đều thuộc. Trước khi cổ phần hóa, PNJ đã bàn giao cho nhà nước hơn trăm tỉ đồng giá trị tài sản tự có của công ty. Anh em cũng có người chợt buồn. Nhưng rồi lại tỉnh ngay. Vật chất có mất đi đâu. Rồi mình sẽ làm ra. Anh em PNJ đã nói với nhau như vậy. Chất vàng của tập thể PNJ là chỗ đó. Huân chương lao đông hạng nhất tặng cho như một ghi nhận. Tôi cũng vậy, tôi được trao huân chương lao động hạng nhì .
Chị vui với phần thưởng cao quý này?
(Cười vui). Tất nhiên. Nhưng niềm vui thì nhiều người biết và qua mau còn nỗi đau thì ở lại và chỉ có riêng mình. Chị vừa nói với tôi như vậy mà .
Thế có nỗi đau nào mà chị giấu kín vậy không ?
Vài ba cú sốc đã hiện diện trong đời tôi. Lần thứ nhất khi tôi chân ướt chân ráo ra trường nhận nhiệm vụ. Trong mắt tôi lúc đó cái gì cũng cao quí và đẹp đẽ, cái gì cũng được nhìn với cặp mắt lý tưởng màu hồng. Không ngờ đâu, sự ti tiện của người đời ở đâu cũng có và thời nào cũng có. Khi đã ti tiện thì người ta có thể hại người bằng sự ganh ghét, đôi khi là của chính những người lãnh đạo mình. Năm 1989, giám đốc công ty Nông sản thực phẩm Phú Nhuận bị bắt vì lời tố cáo bâng quơ là tham nhũng, hối lộ . Tôi bị kéo dính vào chiếc bẫy quay cuồng của phe cánh trong nội bộ triệt hạ lẫn nhau. Không ngơ ngác nhìn với cặp mắt lý tưởng màu hồng, đối diện với những lần bị điều tra như tội phạm tôi là một con người bản lĩnh, tự tin – một niềm tin sắc đá vào chính mình. “Tôi không có tội, tôi là người có học, tôi làm việc theo sự hiểu biết của chính mình. Ai cũng có lòng tự trọng, các anh với tôi là đồng chí, các anh không thể hành hạ tôi một cách vô cớ như thế !”. May mà sự việc được xem xét cụ thể, rõ ràng. Người giám đốc cũ của tôi vô can. Lúc đó năm 1990, danh dự và uy tín của tôi được phục hồi. Kể ra cũng chua chát. Nhưng thôi, hãy chọn lấy hoa hồng và để nước mắt chảy vào trong. Tôi tự nhủ và hành động như thế .
Và chị lại bước đi vững chải với tất cả nhiệt huyết ban đầu chứ ?
Thực tế dạy tôi khôn lên nhiều. Nhưng tôi vẫn là tôi. Cũng có lúc xao lòng tiến thoái lưỡng nan trước thực tế. Nhưng rồi như một định mệnh, tôi lại đứng lên và bước đi. Bốn năm, từ 1988 với số vốn ban đầu 7,4 cây vàng, năm 1992, công ty đã có số vốn 20 tỉ đồng, là phần “lực” của Đông Á sau đó. Và bây giờ như mọi người đều thấy, Đông Á và PNJ, hai trong số những doanh nghiệp phát triển một cách lành mạnh, vững vàng .
Thế chị tin vào điều gì ?
15 năm hết lòng cho một thương hiệu vàng và một công ty hoạt động đa ngành. Triết lý kinh doanh của chúng tôi: Đặt lợi ích của khách hàng vào lợi ích doanh nghiệp – Đặt lợi ích doanh nghiệp vào lợi ích toàn xã hội. Tôi tin vào sự minh bạch.
Tuân theo triết lý này theo chị có dễ không?
Chắc không dễ. Nhưng PNJ luôn đề cao, uy tín, chất lượng và kích thước sáng tạo, tận dụng mọi nguồn lực để xây dựng nếp văn hóa mái nhà chung của PNJ trong đó mỗi cá nhân là một thành viên có đầyđủ trách nhiệm với công ty.
Nghe nói con gái chị – cô bé Thảo – đang là sinh viên Đại học Oxford có một bài viết riêng cho mẹ như một tham luận về văn hóa PNJ?
Con gái tôi viết bài phân tích này cách đây 2 năm. Khi cháu vừa học xong năm thứ 2. Cháu thường bảo PNJ và Đông Á như một phần máu thịt của mình, tự hào về PNJ là tự hào về mẹ, một công ty Việt Nam nhưng có một cơ cấu hợp lý và có thể được xem là mang tính toàn cầu mà triết lý công ty là một tiêu biểu. Tôi không ngờ con gái tôi trưởng thành nhanh như vậy. Cứ nghĩ trong mắt mẹ con vẫn là bé nhỏ làm tôi mình. Không chỉ góp ý cho mẹ, con còn viết góp ý về phát triển nhân sự ở ngân hàng Đông Á cho bố. Chúng tôi vừa rất vui vì con hiểu và chia sẻ với cha mẹ trong công việc nên dù xa xôi, phải tự lo toan tất cả cho cuộc sống và học hành của hai chị em mà vẫn dành thời gian cho sự nghiệp của bố mẹ. Đọc những điều con viết ( bằng tiếng Anh ) buộc chúng tôi phải tự điều chỉnh lại suy nghĩ của mình. Mấy năm trước, chúng tôi, vốn là học sinh giỏi của trường đại học kinh tế năm đó – được tổ chức, thầy cô, bạn bè khuyến khích đăng ký làm luận văn tiến sĩ. Luận án viết cũng đã được phản biện chỉ chờ ngày bảo vệ trước Hội đồng khoa học. Thế nhưng, chúng tôi buộc lòng phải đến trường xin thầy cô cho rút lại dự định. Biết bao ý kiến khuyên ngăn. Chi bộ thì kiểm điểm vì mình là đảng viên không hòa thành chỉ tiêu học tập đã đăng ký. Thầy cô thì trách móc. Ban đầu con gái tôi hơi buồn. Con bảo nếu con giới thiệu với bạn bè và thầy cô của con : Ba mẹ là tiến sĩ khoa học thì con sẽ hãnh diện hơn. Nhưng không sao – con nói – Đó là việc của ba mẹ. Dù có là tiến sĩ hay không ba mẹ vẫn thế vẫn là niềm kiêu hãnh của con. Tôi không thể giải thích với con gái tôi vì sao mìnnh lại làm như vậy. Thật ra chúng tôi cũng phải tự đấu tranh với mình rất nhiều khi từ chối mảnh bằng danh giá ấy. Người đời vẫn dạy rằng, khi biết mình khiếm khuyết chỗ nào là có thể bổ sung để trở nên hoàn hảo. Tôi vẫn hy vọng một ngày không xa khi chúng tôi tự sắp xếp thời gian và điều kiện nghiên tốt hơn mình sẽ cố gắng để có thể xứng đáng nhận cái bằng cấp đúng với khả năng của mình. Lúc đó, cả nhà chúng tôi sẽ vui lắm
Chị có hài lòng về những gì mình đang có : sự nghiệp và gia đình?
Tôi có một gia đình riêng êm ấm, các con rất ngoan, học giỏi và tự lập tốt. Chồng tôi luôn hiện diện trong những lúc tôi gặp khó khăn. (Tất nhiên vì cá tính và chúng tôi muốn thế, chúng tôi luôn tranh luận quyết liệt về công việc. Ai đúng, người sai sẽ phải phục tùng). Anh chia sẻ với tôi mọi thứ. Gần 20 năm chung sống, trừ việc “thắng thua” trong công việc, chúng tôi chưa bao giờ nặng lời với nhau Còn công việc, tôi đã làm tất cả cho một PNJ như nó đang có.
Nhưng bắt đầu câu chuyện chị bảo chị có tới 3 cú sốc?
Có một chuyện riêng khá dài. Tôi vừa trải qua cơn bệnh hiểm nghèo. Bên bờ tử sinh tôi đã bình tĩnh đối diện. Tôi sắp xếp mọi thứ kể cả công việc của công ty để có thể chấp nhận khả năng xấu nhất xảy ra. Nhưng may mắn và nhờ trời thương nên cái xấu nhất đã không xảy ra. Thời gian đang đứng về phía tôi.
Chị thì bình tĩnh như thế còn chồng chị và những người thân?
Chuyện xảy ra đã lâu nhưng giờ đây có những lúc bất chợt tôi vẫn nhận được điện thoại của anh ấy : “Em đang ở đâu, làm gì, có việc gì không?”. Còn các em và bạn bè tôi thì khóc lu bù. Có lẽ căn bệnh mà tôi phải gánh chịu là một ám ảnh đối với chồng tôi và những người thân của tôi.
Dung trả lời tôi và gượng cười, đôi mắt chị ngấn lệ. Chị còn nói thêm rằng sau 3 cú sốc giấu kín trong lòng bấy lâu vừa kể chị cảm thấy mình sống nhẹ nhàng hơn, trầm tĩnh hơn và cũng dễ tha thứ hơn…Chị đang tìm tới một chữ nhàn. Nghe Dung nói, tôi phải cúi xuống để giấu chị giọt nước mắt. Tôi muốn nói với chị và cũng tự nói với chính mình : cuộc đời ngắn ngủi và phù du lắm…
Minh Nguyễn thực hiện
Theo: doanhnhansaigontieubieu.com.vn
Xem chi tiết