Rockefeller mất ngày 23/05/1937, cách sinh nhật lần thứ 100 của mình chỉ 26 tháng và để lại một tài sản ròng trị giá 1,4 tỉ USD. Với hơn 40 năm sự nghiệp gắn liền với dầu lửa, Rockefeller đã gây ra không ít tranh luận từ công chúng nhưng cũng đã nổi lên như một nhân vật huyền thoại. Ông đã đưa Standard Oil trở thành công ty dầu khí lớn nhất thế giới và bản thân ông trở thành người giàu nhất thế giới qua nhiều thập kỷ, cho đến nay, vẫn chưa có ai có thể phá vỡ kỷ lục này của ông.

 

Chiến lược "không đối thủ"

 

John Davidson Rockefeller sinh ngày 08/07/1839 ở Richford, New York. Ông là con trai út trong gia đình có sáu người con. Cha của Rockefeller là một người bán hàng thường xuyên xa nhà. Mẹ của Rockefeller ở nhà nội trợ và chăm sóc gia đình. Gia đình của Rockefeller thường xuyên phải di chuyển do tính chất công việc của cha ông.

 

Năm 1853, gia đình của Rockefeller chuyển đến Strongville, Ohio. Năm 19 tuổi, Rockefeller đến giúp việc cho một nhà thờ theo dòng Baptist có tên Nhà thờ Baptist Đại lộ Euclid và trở thành người trông giữ nhà thờ này từ năm 21 tuổi. Năm 1855, Rockefeller nghỉ học trung học để theo học một khóa về kinh doanh của trường Cao đẳng Doanh thương Folsom.

 

Sau khi tốt nghiệp, mất sáu tuần tìm việc, Rockefeller đã có công việc đầu tiên là làm nhân viên kế toán tập sự cho Hewitt & Tuttle – một công ty môi giới mua bán và vận chuyển hàng hóa với mức lương khởi điểm chỉ 50 xu một ngày. Năm 1859, cảm thấy thu nhập không còn xứng đáng với năng lực của mình, ông đã rời Hewitt & Tuttle.

 

Sau đó, cùng với Maurice Clark, Rockefeller đã quyết định thành lập công ty môi giới mua bán hàng hóa tên là Clark & Rockefeller, đặt ở Cleveland, không lâu sau, sự thành công đã mang lại đủ tiền để ông để đầu tư vào các mảng kinh doanh khác. Sau đó, cùng với Samuel Andrews, Clark & Rockefeller đã đầu tư vào lĩnh vực lọc dầu.

 

Rockefeller đặt trọn niềm tin của ông vào tương lai ngành dầu khí, năm 1865, ông quyết định bán cổ phần của mình trong Clark & Rockefeller và thành lập công ty Rockefeller & Andrews, sau đó cùng hợp tác với Henry Flagler để lập ra công ty Rockefeller, Andrews & Flagler. Đến năm 1868, Rockefeller, Andrews & Flagler đã trở thành cơ sở lọc dầu lớn nhất trên thế giới. Nhận thấy được tiềm năng của ngành lọc dầu, vào năm 1870, ông và 4 thành viên khác thành lập Công ty Standard Oil và Rockefeller là chủ tịch.

 

Vào thời điểm hoàng kim của Standard Oil, Cleveland đã trở thành một trong năm trung tâm lọc dầu lớn nhất ở Mỹ. Với chiến lược đầu tư vào ngành vận tải đường sắt và ép giá vận tải đường sắt bằng các thỏa thuận bí mật, Rockefeller đã tạo ra một lợi thế lớn trong cạnh tranh.

 

Ông cũng thực hiện chiến dịch mua lại các nhà máy lọc dầu của đối thủ, chỉ trong sáu tuần của năm 1872, ông đã mua lại được 22 trong số 26 nhà máy ở Cleveland, nó khiến cho Standard Oil hầu như không có đối thủ tại đây.

 

Bằng cách liên tục nâng cao hiệu quả hoạt động và gây sức ép đòi chiết khấu vận tải từ các công ty đường sắt, Rockefeller đã đưa Standard Oil trở thành một trong những công ty lớn mạnh nhất trong lĩnh vực lọc dầu.

 

Standard Oil đồng thời là một trong những công ty bán dầu lửa lớn nhất ở Mỹ, Standard Oil gần như độc quyền kiểm soát thị trường trong gần mười năm. Để kiểm soát cổ phần đầu tư vào các nhà máy lọc dầu trên cả nước, Rockefeller đã thành lập Standard Oil Trust vào năm 1882. Đến lúc này, Rockefeller mới thật là tâm điểm gây nhiều sự chú ý từ giới quan sát bởi sự ảnh hưởng và quy mô của Standard Oil Trust. Dưới bàn tay của Rockefeller, giá dầu lửa (kerosene) đã giảm xuống gần 80%.

 

Nhưng sự độc quyền của Sandard Oil Trust đã làm báo giới, các nhà hoạt động vì quyền lợi của người tiêu dùng, các chính trị gia lo lắng. Rockefeller trở thành mục tiêu của những lời chỉ trích từ công chúng. Năm 1892, luật chống độc quyền ở Ohio thậm chí còn buộc chi nhánh Stardard Oil ở Ohio tách ra khỏi công ty mẹ.

 

Từ năm 1896 đến 1911, ảnh hưởng của Rockefeller đối với Standard Oil giảm dần. Trong khi vẫn giữ chức chủ tịch và sở hữu số cổ phần của mình trong Standard Oil, Rockefeller đã rút lui khỏi công việc điều hành công ty. Năm 1991, Standard Oil gặp một thất bại lớn, nhưng công ty này vẫn nắm giữ 64% thị phần. Tòa án Tối cao Mỹ đã quyết định rằng vì Standard Oil đã thực hiện hành động độc quyền không hợp pháp nên buộc phải chia tách thành 34 công ty nhỏ hơn. Trong số này, vẫn còn tồn tại đến ngày nay một số công ty như Chevron, Exxon và Mobil.

 

 

Trong suốt sự nghiệp, Rockefeller cũng đã tham gia khá nhiều hoạt động từ thiện. Ông đã dùng 10% thu nhập của mình tặng cho nhà thờ mà ông đã từng làm quản lý thời trẻ. Ông cũng đóng góp nhiều tiền cho các hoạt động giáo dục và y tế, trong đó có 80 triệu USD cho trường Đại học Chicago, thành lập Đại học Rockefeller và Quỹ từ thiện Rockefeller. Tổng cộng, Rockefeller đã bỏ ra 550 triệu USD trong số tài sản 1,4 tỉ USD của mình để làm từ thiện.

 

5 bài học John Davidson Rockefeller để lại 

 

1. Hiệu quả

 

“Bí quyết để thành công là làm những điều bình thường với hiệu quả bất thường… Tôi luôn cố gắng biến các mối nguy thành các cơ hội” – Rockefeller chia sẻ. Từ việc điều hành hoạt động của công ty với một ngân sách eo hẹp cho đến việc mua lại các đối thủ cạnh tranh, tìm cách sử dụng các nguồn chất thải một cách hiệu quả, ông luôn để ý đến việc cắt giảm chi phí tối đa.

 

2. Mạo hiểm

 

“Nếu muốn thành công, anh phải thử những hướng đi mới thay vì cứ đi vào những lối mòn đã được mọi người công nhận… Tôi nghĩ điều đó đòi hỏi lòng kiên trì” – Rockefeller khuyên nhủ. Ông không bao giờ ngại ngần làm những việc mà mình chưa bao giờ làm. Đây chính là bí quyết giúp ông luôn tiến về phía trước, ngay cả khi đang bị nghi ngờ và chỉ trích từ công chúng.

 

3. Tham vọng

 

“Con đường đi đến hạnh phúc có hai nguyên tắc rất đơn giản. Đi tìm điều làm anh quan tâm và cố để làm tốt, sau đó hãy đặt hết tâm hồn, nỗ lực, tham vọng và khả năng tự nhiên của mình vào đó” – Rockefeller bày tỏ quan điểm. Luôn có những ước mơ lớn, ông sẵn sàng theo đuổi chúng bằng mọi giá. Tham vọng của ông không bao giờ dừng lại. “Tôi có những cách làm ra tiền mà anh chưa bao giờ biết đến”, Rockefeller từng nói như vậy.

 

4. Uy tín

 

“Điều quan trọng nhất đối với một người trẻ tuổi là tạo cho mình một uy tín và một cá tính” – Rockefeller nói. Chính uy tín và cá tính đã giúp Rockefeller trở thành một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, có khả năng động viên nhân viên làm việc tích cực và trung thành với tổ chức ngay cả trong những thời kỳ khó khăn nhất.

 

5. Trách nhiệm với xã hội

 

“Nếu mục đích duy nhất của anh chỉ là trở nên giàu có, anh sẽ không bao giờ đạt được điều đó”, Rockefeller chia sẻ. Mặc dù đã giàu có nhưng Rockefeller luôn nghĩ đến việc đóng góp trở lại cho xã hội một cách tốt nhất. Ông tâm niệm cho đi và làm những điều tốt hơn cho nhân loại là một nhiệm vụ của mình”.

 

 

Phạm Thế Mạnh

Theo Infonet