Kinh doanh nhượng quyền thương mại được dự đoán sẽ bùng nổ trong năm 2015, sau khi đã khá sôi động trong suốt 2014. Theo Việt Nam Franchise World (trang web nhuongquyenvietnam.com), có 3 vấn đề được tìm hiểu nhiều nhất bởi những người quan tâm đến lĩnh vực kinh doanh này. Dưới đây là tư vấn về những vấn đề đó được đưa ra bởi các chuyên gia đối tác của Việt Nam Franchise World:
1. Phí nhượng quyền có thể thương lượng được không?
- Harish Babla – Tổng giám đốc Franchise Mind USA: Các điều khoản trong hợp đồng nhượng quyền thường được chuẩn hóa càng giống nhau càng tốt cho tất cả mọi đối tượng trong toàn hệ thống nhượng quyền thương mại. Do vậy, thông thường người mua nhượng quyền không có nhiều cơ hội thương lượng để thay đổi phí nhượng quyền trong hợp đồng.
Với những hệ thống nổi tiếng và chuẩn hóa lâu năm, bên nhượng quyền luôn từ chối thương lượng về mức phí nhượng quyền ban đầu hay phí nhượng quyền hàng tháng. Tuy nhiên, đối với những hệ thống nhượng quyền mới, hay những thương hiệu muốn vào một thị trường mới, khi bên nhượng quyền quá mong muốn tham gia thị trường để chiếm thị phần, thì khả năng thương lượng về mức phí nhượng quyền có thể xảy ra.
Một số nhà nhượng quyền có thể đồng ý giảm mức phí nhượng quyền ban đầu, hay miễn phí nhượng quyển hàng tháng trong khoảng thời gian ban đầu để hấp dẫn và khuyến khích bên nhận nhượng quyền. Tuy nhiên cũng nên cẩn thận với những hệ thống khi mà họ sẵn sàng giảm mạnh phí nhượng quyền một cách liều lĩnh.
Bên nhượng quyền nên có niềm tin vào mô hình kinh doanh của họ và chọn lọc bên nhận nhượng quyền một cách khắt khe. So với một khoản giảm nhỏ có thể làm cho hai bên hài lòng để đi đến thỏa thuận, thì việc xây dựng niềm tin lâu dài là điều quan trọng hơn cả.
2. Điều gì sẽ xảy ra nếu bên nhận nhượng quyền đổi ý trong một thời gian ngắn sau khi ký hợp đồng nhượng quyền?
- Bùi Hồng Ngọc – Luật sư của Indochiaconsult: Đừng bao giờ tham gia vào một hệ thống nhượng quyền nếu bạn chưa chắc chắn muốn làm nó, hoặc chưa điều tra kỹ về nó để có đầy đủ thông tin và sự tự tin.
Nếu phía nhượng quyền cố gắng hối thúc bạn ký hợp đồng nhượng quyền hay nói với bạn rằng có một đối tượng khác đang mong muốn ký hợp đồng này, thì bạn càng nên cẩn trọng và điều tra thêm về hệ thống này cho đến khi chắc chắn mình đã hiểu rõ mọi thông tin.
Lý do để bạn phải cảm thấy chắc chắn trước khi đặt bút ký vào hợp đồng nhượng quyền là bạn hoàn toàn không có cơ hội rút lui sau khi đã ký. Có một số hợp đồng nhượng quyền có thời hạn cho phép bên nhận nhượng quyền rút lui, nhưng trong một thời hạn rất ngắn, thông thường là 7 ngày, gọi là khoảng thời gian “Cooling off”, nhưng trường hợp này rất hiếm và thường xảy ra trước khi trả phí nhượng quyền.
Thông thường các hợp đồng nhượng quyền có thời han là 5 năm hoặc hơn, cả bên nhượng quyền và bên nhận nhượng quyền đều không có quyền chấm dứt hợp đồng ngoại trừ một trong hai bên vi phạm nghiêm trọng hợp đồng.
Trong tất cả các hợp đồng nhượng quyền đều không cho phép bên nhận nhượng quyền rút lui một cách đột ngột sau khi đã được bên nhượng quyền đào tạo và chuyển giao bí quyết kinh doanh. Nếu bên nhận nhượng quyền rút lui bất ngờ sau khi được chuyển giao bí quyết kinh doanh, bên nhượng quyền dĩ nhiên sẽ không trả lại phí nhượng quyền ban đầu và có thể kiện bên nhận nhượng quyền ra tòa. Bên nhận nhượng quyền có thể phải bồi thường phí tổn của hệ thống bằng số tiền phí nhượng quyền hàng tháng đáng lẽ phải trả nhân với một khoảng thời gian nhất định.
Tóm lại, hợp đồng nhượng quyền hoàn toàn không tạo cơ hội cho bên nhận nhượng quyền rút lui một cách đột ngột.
3. Có thể đồng thời vừa làm công việc cũ vừa mua một kinh doanh nhượng quyền mới không?
- TKLee – Giám đốc Asia Franchise Network: Điều đó có thể xảy ra đối với một số hệ thống nhượng quyền nhưng không thường xuyên được khuyến khích. Cũng tương tự như thành lập một cơ sở kinh doanh mới, mua một cơ sở nhượng quyền đòi hỏi bạn phải toàn tâm toàn ý, cam kết dành đầy đủ thời gian và năng lực cho nó.
Một số hệ thống nhượng quyền có thể cung cấp thời gian đào tạo ban đầu từ vài tuần đến vài tháng, do vậy bạn khó có thể vừa đi làm vừa tham gia đào tạo được. Những năm đầu tiên là thời gian khó khăn nhất để bạn hiểu hệ thống hoạt động thế nào cũng như đưa cơ sở kinh doanh của mình đi vào ổn định. Nếu bạn chỉ dành một nửa thời gian cho công việc này thì sự sao nhãng có thể là nguyên nhân của thất bại.
